o. Adam Wójcikowski OSJ

Pojednanie nieba z ziemią otwiera duchowe drzwi do naszych codziennych ludzkich pojednań. Zbawiciel przyniósł nam pokój – przyjmując go, możemy nieść go innym.

Nie jest to kolejne Boże Narodzenie. Nie ma potrzeby go powtarzać. Wcielenie dokonało się tylko raz. Raz na zawsze. Aby więc te święta nie ograniczyły się tylko do religijnego folkloru i do emocjonalnych wzruszeń, musimy zdać sobie sprawę, po co, w jakim celu, w jakim zamiarze Bóg przyszedł na świat. Dlaczego Bóg przyjął ludzkie ciało i stał się prawdziwym człowiekiem?

PRZEBACZ IM…

Na pewno nie po to, by stworzyć wzruszającą opowieść wigilijną o grocie, chłodzie, pastuszkach i mędrcach. Cel tej największej z tajemnic zbawczych – tego czynu miłości, od którego większy nie wydarzy się nigdy – jest bardzo konkretny. Bóg wyciągnął rękę do zgody. Ofiarował ludziom pokój. Usunął wszystko to, co człowieka od Niego oddzielało, a mianowicie grzech. Jezus, zadawszy śmierć grzechowi w swoim ciele, pojednał świat z Bogiem. Ten Jezus, którego widzimy w betlejemskiej grocie, to narzędzie, miejsce i sprawca pojednania nieba z ziemią.

W Jezusie Chrystusie Bóg pojednał świat ze sobą. Posyłając na świat swojego Syna, Bóg nie miał innego celu, żadnego innego zamiaru. Nie posłał Go po to, aby świat potępił, lecz aby świat został przez Niego zbawiony. I wszystko, cokolwiek Jezus Chrystus powiedział i uczynił, miało ten cel. Nawet Jego ostatnie słowa wypowiedziane podczas męki na krzyżu: „Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Łk 23, 34), świadczą o tym, że nigdy niczego innego nie miał na celu.

WOŁAJCIE DO BOGA!

O tym, jaka była dynamika owego pojednania, jego zasada i o wynikających z niego konsekwencjach, opowiada ewangeliczna przypowieść, którą św. Mateusz zapisał w 18 rozdziale swojej Ewangelii. Jest tam mowa o królu, który miał zamiar rozliczyć się ze swoimi sługami. Chodziło o to, by oddali zaciągnięte długi i uregulowali swoje zobowiązania. Szybko jednak okazało się, że egzekucja długów jest niemożliwa. Już pierwszy, który się przed nim zjawił, nie był w stanie zwrócić długu. Można było jeszcze próbować odzyskać dług, sprzedając jego i jego rodzinę. Na skutek jednak prośby przedstawionej przez dłużnika, by odroczyć spłatę, król po prostu dług anulował, okazując łaskę.

Znaczenie tej prośby dosyć często jest pomijane milczeniem. Tymczasem sam król mówi jasno, że to ona właśnie skłoniła go do okazania przebaczenia. „Darowałem ci cały ten dług, ponieważ mnie prosiłeś” (Mt 18, 32). To był warunek i powód.

W tym ujęciu widać, jaką wagę miały słowa, które Jezus wypowiedział na krzyżu, ile naprawdę znaczyła tamta prośba o przebaczenie. Pojednanie świata z Bogiem miało swoją cenę, swoje miejsce i swego sprawcę. Tym wszystkim był Chrystus, który za cenę swojej krwi, czyli za cenę swego życia pojednał świat z Bogiem. By zostać wysłuchanym, gdy z głośnym wołaniem i płaczem zanosił prośbę do Boga za nas, musiał wszystko wykonać. By stać się sprawcą zbawienia, musiał spłacić nasze długi. Zmył zapis naszych długów swoją krwią. Bo bez przelania tej krwi nie było możliwości przebaczenia. Ta krew to życie natchnione miłością. Ta krew ma moc obmycia nas z grzechów i ona woła do Boga jeszcze głośniej niż krew Abla, o której sam Bóg powiedział: „Krew brata twego głośno woła ku mnie” (Rdz 4, 10).

PRZEZ KREW BARANKA

Krew Chrystusa woła jednak głośniej. I treścią tego nieustannego wołania jest owo: „Ojcze, przebacz im”. Do każdego z nas stosują się słowa: „Darowałem ci cały ten dług”. Prośbę jednak o nasze – o każdego z nas – usprawiedliwienie zanosi ten sam, jedyny pośrednik między Bogiem a ludźmi. Jedyny, którego głos jest potężniejszy niż głos Abla. Tym jedynym jest Jezus Chrystus. „Jego to ustanowił Bóg narzędziem przebłagania dzięki wierze mocą Jego krwi” (Rz 3, 25). Przebaczenie, a w konsekwencji pełne pojednanie świata z Bogiem nie dokonało się samym tylko aktem dobrej woli. Był ktoś, kto stał się narzędziem, wykonawcą tego pojednania i kto zapłacił za nie najwyższą cenę. Pojednanie będące konsekwencją przebaczenia nastąpiło po uprzednim zadośćuczynieniu, po spłacie długów i zmyciu zapisu dłużnego jedynym skutecznym „środkiem czyszczącym”, a mianowicie krwią Baranka.

Musimy zdać sobie sprawę, po co, w jakim celu, w jakim zamiarze Bóg przyszedł na świat. Dlaczego Bóg przyjął ludzkie ciało i stał się prawdziwym człowiekiem?

Widzący w Apokalipsie ogląda w niebie tylko takich ludzi, których szaty zostały wybielone w krwi Baranka. To wybielenie nie dokonuje się jednak automatycznie. Zbawieni to ci, którzy wierząc w moc wybielającą tejże krwi, tejże miłości, sami zdecydowali się w niej zanurzyć i dzięki temu otrzymać lśniące bielą szaty. To ci, na których nie pozostał ślad zmazy grzechowej. Kto natomiast tkwi w przywiązaniu do grzechu, ten udaremnia zamysł Boży względem siebie oraz Jego piękne i realne pragnienie pojednania.

DZIĘKI WIERZE

Dlatego właśnie Paweł Apostoł posuwa się wręcz do zaklinania swoich uczniów, aby pojednali się z Bogiem, bo nikt inny nie może tego za nich dokonać. Nawet Ten, któremu Bóg powierzył słowa pojednania. Kto pragnie zbliżyć się do Boga, kto chce żyć pojednany z Nim, ten musi wierzyć, że Bóg istnieje i że zbawia tych, którzy się do Niego zbliżają. Bez tej wiary nie można się Bogu podobać.

Wiara więc to jest nasz ludzki, nieodzowny, absolutnie konieczny wkład w pojednanie dokonane przez Boga w Chrystusie. My w prawdziwość, zasadność i piękno tej ekonomii mamy wierzyć i do niej dostosować nasze życie. Ona ma stać się motywem przewodnim naszej egzystencji, bo dopiero z życiem wyznawana wiara prowadzi do zbawiania, czyli do pojednania i komunii z Bogiem. Żadnego innego wkładu w to dzieło pojednania nie wniesiemy, ani nie możemy wnieść. Nikt tego nie może, bo jeden jest tylko Pośrednik, jedno tylko Narzędzie – Chrystus. Każdy może wnieść tylko swoją wiarę w Boga, który usprawiedliwia.

Artykuł pochodzi z Miesięcznika Różaniec – GRUDZIEŃ 2023 r.

01-07 grudnia 2024r.

17-23 listopada 2024r.

„Modlitwa ubogiego dociera do Boga” – wskazuje papież Franciszek w orędziu na VIII Światowy Dzień Ubogich. Wydarzenie będzie obchodzone 17 listopada. Poniżej zamieszczamy pełny tekst przesłania.

Fot. Marcin Mazur

„Modlitwa ubogiego dociera do Boga” – to hasło papieskiego orędzia na VIII Światowy Dzień Ubogich, który będzie obchodzony 17 listopada.

Publikujemy pełny tekst orędzia:

Drodzy bracia i siostry!

1. Modlitwa ubogiego dociera do Boga (por. Syr 21, 5). W roku poświęconym modlitwie, w perspektywie Zwyczajnego Jubileuszu roku 2025, to wyrażenie biblijnej mądrości jest wyjątkowo stosowne, by przygotować nas do VIII Światowego Dnia Ubogich, który przypada 17 listopada. Chrześcijańska nadzieja obejmuje również pewność, że nasza modlitwa dociera przed oblicze Boga; ale nie każda modlitwa: modlitwa ubogiego! Rozważmy to Słowo i „odczytajmy” je na twarzach i w historiach ludzi ubogich, których spotykamy w naszych dniach, aby modlitwa stała się drogą komunii z nimi i uczestnictwa w ich cierpieniu.

2. Księga Syracha, do której się odwołujemy, nie jest zbyt dobrze znana, a zasługuje na odkrycie ze względu na bogactwo tematów, jakie porusza, zwłaszcza gdy dotyka relacji człowieka z Bogiem i światem. Jej autor, syn Syracha, to nauczyciel, uczony w Piśmie z Jerozolimy, który tworzył prawdopodobnie w II wieku przed Chr. To mędrzec zakorzeniony w tradycji Izraela, który naucza na temat różnych dziedzin ludzkiego życia: od pracy po rodzinę, od życia w społeczeństwie po wychowanie młodzieży. Zwraca uwagę na kwestie związane z wiarą w Boga i przestrzeganiem Prawa. Porusza niełatwe problemy wolności, zła i Bożej sprawiedliwości, które są niezwykle istotne także dla nas dzisiaj. Syn Syracha, natchniony przez Ducha Świętego, pragnie przekazać wszystkim drogę do mądrego i godnego życia przed Bogiem oraz braćmi i siostrami.

3. Jednym z tematów, którym ten autor natchniony poświęca najwięcej miejsca jest modlitwa. Czyni to z wielką żarliwością, ponieważ oddaje głos swojemu osobistemu doświadczeniu. W rzeczy samej, żaden tekst na temat modlitwy nie mógłby być skuteczny i owocny, gdyby nie wychodził od tych, którzy codziennie stoją w obecności Boga i słuchają Jego Słowa. Syn Syracha oświadcza, że szukał mądrości od lat młodzieńczych: „Będąc jeszcze młodym, zanim zacząłem podróżować, szukałem jawnie mądrości w modlitwie” (Syr 51, 13).

4. W swojej wędrówce odkrywa jedną z podstawowych rzeczywistości Objawienia, a mianowicie fakt, że ubodzy mają uprzywilejowane miejsce w sercu Boga, do tego stopnia, że w obliczu ich cierpienia Bóg jest „niecierpliwy”, dopóki nie odda im sprawiedliwości: „Modlitwa biednego przeniknie obłoki i nie ustanie, aż dojdzie do celu. Nie odstąpi ona, aż wejrzy Najwyższy i ujmie się za sprawiedliwymi, i wyda słuszny wyrok” (Syr 35, 17-18). Bóg zna cierpienia swoich dzieci, ponieważ dla wszystkich jest czułym i troskliwym Ojcem. Jako Ojciec troszczy się o najbardziej potrzebujących: ubogich, zepchniętych na margines, cierpiących, zapomnianych… Ale nikt nie jest wykluczony z Jego serca, ponieważ przed Nim wszyscy jesteśmy ubodzy i potrzebujący. Wszyscy jesteśmy żebrakami, ponieważ bez Boga bylibyśmy niczym. Nie mielibyśmy nawet życia, gdyby Bóg nam go nie dał. A jednak, jakże często żyjemy tak, jakbyśmy byli panami życia lub jakbyśmy musieli je zdobyć! Mentalność światowa wymaga od nas, abyśmy stali się kimś ważnym, abyśmy wyrobili sobie imię na przekór wszystkim i wszystkiemu, łamiąc zasady społeczne w celu zdobycia bogactwa. Cóż za smutna iluzja! Szczęścia nie osiąga się gwałcąc prawa i godność innych osób.

Przemoc spowodowana wojnami wyraźnie pokazuje, jak bardzo aroganccy są ci, którzy uważają się za możnych wobec ludzi, podczas gdy w oczach Boga są nędzarzami. Jakże wielu nowych ubogich rodzi ta zła polityka prowadzona przy pomocy broni, jakże wiele niewinnych ofiar! Jednak nie możemy się wycofać. Uczniowie Pana wiedzą, że każdy z tych „maluczkich” nosi oblicze Syna Bożego, a nasza solidarność i znak chrześcijańskiej miłości muszą dotrzeć do każdego z nich. „Każdy chrześcijanin oraz każda wspólnota powołani są, by być Bożymi narzędziami wyzwolenia i wspierania ubogich w celu ich pełnej integracji społecznej; zakłada to, że jesteśmy uważni na krzyk ubogiego i gotowi go wesprzeć” (Adhort. apost. Evangelii gaudium, 187).

5. W tym roku poświęconym modlitwie musimy przyswoić sobie modlitwę ubogich i modlić się wraz z nimi. Jest to wyzwanie, które musimy podjąć i działanie duszpasterskie, które należy rozwijać. Bowiem „najgorszą dyskryminacją, jakiej doświadczają ubodzy, jest brak opieki duchowej. Olbrzymia większość ubogich otwarta jest szczególnie na wiarę; potrzebują Boga i nie możemy nie ofiarować im Jego przyjaźni, Jego błogosławieństwa, Jego Słowa, sprawowania Sakramentów i propozycji drogi wzrostu i dojrzewania w wierze. Opcja preferencyjna na rzecz ubogich musi głównie przyjąć formę uprzywilejowanej i priorytetowej opieki duchowej” (tamże, 200).

Wszystko to wymaga pokornego serca, które miałoby odwagę stać się żebrakiem. Serca gotowego uznać siebie za ubogiego i potrzebującego. Istnieje bowiem związek między ubóstwem, pokorą i zaufaniem. Prawdziwy ubogi jest pokorny, jak powiedział święty biskup Augustyn: „Biedak nie ma się czym szczycić, bogaty ma pychę, z którą musi walczyć. Posłuchaj mnie zatem: bądź prawdziwym ubogim, bądź cnotliwy, bądź pokorny” (Mowy, 14, 4). Człowiek pokorny nie ma się czym chlubić ani czego domagać, wie, że nie może liczyć na siebie samego, ale mocno wierzy, że może odwołać się do miłosiernej miłości Boga, przed którym stoi jak syn marnotrawny, który wraca do domu skruszony, aby przyjąć uścisk ojca (por. Łk 15, 11-24). Biedak, nie mając się na czym oprzeć, otrzymuje moc od Boga i pokłada w Nim całą swoją ufność. Pokora rodzi bowiem ufność, że Bóg nas nigdy nie opuści i nie pozostawi bez odpowiedzi.

6. Ubogim, zamieszkującym nasze miasta i należącym do naszych wspólnot, mówię: nie traćcie tej pewności! Bóg jest czuły wobec każdego z was i jest blisko was. Nie zapomina o was i nigdy nie mógłby zapomnieć. Wszyscy doświadczamy sytuacji, w których modlitwa zdaje się pozostawać bez odpowiedzi. Czasami prosimy o wybawienie z niedoli, która sprawia, że cierpimy i nas upokarza, a Bóg zdaje się nie słyszeć naszego błagania. Ale milczenie Boga nie jest niedostrzeganiem naszego cierpienia. Raczej strzeże słowa, które prosi, aby było przyjęte z ufnością, pozostawiając nas Jemu i Jego woli. Świadczy o tym również syn Syracha: „Sąd Boży będzie na korzyść ubogich” (por. 21, 5). Z ubóstwa może więc wypływać pieśń najprawdziwszej nadziei. Pamiętajmy, że „kiedy życie wewnętrzne zamyka się we własnych interesach, nie ma już miejsca dla innych, nie liczą się ubodzy, nie słucha się już więcej głosu Bożego, nie doświadcza się słodkiej radości z Jego miłości, zanika entuzjazm związany z czynieniem dobra. […] Nie jest to życie w Duchu, rodzące się z serca zmartwychwstałego Chrystusa” (Adhort. apost. Evangelii gaudium, 2).

7. Światowy Dzień Ubogich stał się już wydarzeniem dla każdej wspólnoty kościelnej. Jest to okazja duszpasterska, której nie można nie docenić, ponieważ pobudza każdego wierzącego do wysłuchania modlitwy ubogich, uświadamiając sobie ich obecność i potrzeby. Jest to dobra okazja do realizacji inicjatyw, które konkretnie pomagają ubogim, a także do uznania i wspierania wielu wolontariuszy, którzy z pasją poświęcają się najbardziej potrzebującym. Musimy dziękować Panu za osoby, które są gotowe słuchać i wspierać najuboższych. Są to kapłani, osoby konsekrowane i świeccy, którzy swoim świadectwem stają się głosem Boga odpowiadającego na modlitwy tych, którzy się do Niego zwracają. Cisza jest więc przerywana za każdym razem, gdy brat w potrzebie jest przyjmowany i brany w ramiona. Ubodzy wciąż mogą wiele nauczyć innych, ponieważ w kulturze, która stawia bogactwo na pierwszym miejscu i często poświęca godność ludzi na ołtarzu dóbr materialnych, idą pod prąd, wskazując, że to coś zupełnie innego jest istotne dla życia.

Dla modlitwy więc, sprawdzianem jej autentyczności jest miłość miłosierna, która staje się spotkaniem i bliskością. Jeśli modlitwa nie przekłada się na konkretne działanie, jest daremna. Istotnie, „wiara bez uczynków jest martwa” (Jk 2, 26). Jednak miłość bez modlitwy może stać się filantropią, która szybko się wyczerpie. „Bez codziennej modlitwy, praktykowanej wiernie, w nasze działanie wkrada się pustka, traci ono swą głęboką duszę, sprowadza się do zwykłego aktywizmu” (Benedykt XVI, Katecheza, 25 kwietnia 2012). Musimy unikać tej pokusy i zawsze być czujni z siłą i wytrwałością, które pochodzą od Ducha Świętego, który jest dawcą życia.

8. W tym kontekście warto przypomnieć świadectwo pozostawione nam przez Matkę Teresę z Kalkuty, kobietę, która poświęciła swoje życie ubogim. Ta Święta nieustannie powtarzała, że modlitwa była miejscem, z którego czerpała siłę i wiarę dla swojej misji służenia ubogim. Kiedy przemawiała na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ 26 października 1985 r., pokazując wszystkim paciorki różańca, które zawsze trzymała w dłoni, powiedziała: „Jestem tylko biedną zakonnicą, która się modli. Gdy się modlę, Jezus wlewa mi w serce swoją miłość, a ja idę dać ją wszystkim biednym ludziom, których spotykam na swojej drodze. Módlcie się i wy! Módlcie się, a zauważycie ubogich, którzy są obok was. Być może na tym samym piętrze waszego domu. Może nawet w waszych domach są tacy, którzy oczekują na waszą miłość. Módlcie się, a otworzą się wam oczy i serce będzie przepełnione miłością”.

I jakże nie przypomnieć tutaj, w mieście Rzymie, św. Benedykta Józefa Labre (1748-1783), którego ciało spoczywa i jest czczone w kościele parafialnym Santa Maria ai Monti. Pielgrzym z Francji do Rzymu, odrzucony przez wiele klasztorów, spędził ostatnie lata swojego życia będąc ubogim pośród ubogich, spędzając wiele godzin na modlitwie przed Najświętszym Sakramentem, z różańcem, odmawiając brewiarz, czytając Nowy Testament i „O naśladowaniu Chrystusa”. Nie mając nawet małego pokoju, w którym mógłby zamieszkać, zwykle spał w kącie ruin Koloseum, jako „włóczęga Boga”, czyniąc ze swojego życia nieustanną modlitwę, która wznosiła się do Niego.

9. Przygotowując się do Roku Świętego zachęcam wszystkich, aby zostali pielgrzymami nadziei, czyniącymi konkretne znaki lepszej przyszłości. Nie zapominajmy pielęgnować „drobnych szczegółów miłości” (Adhort. apost. Gaudete et exultate, 145): zatrzymania się, podejścia, poświęcenia odrobiny uwagi, uśmiechy, życzliwego gestu, słowa pocieszenia… Te gesty nie mogą być improwizowane. Wymagają raczej codziennej wierności, często ukrytej i cichej, ale wzmocnionej modlitwą. W tym czasie, gdy pieśń nadziei wydaje się ustępować miejsca szczękowi broni, jękowi wielu niewinnych rannych i milczeniu niezliczonych ofiar wojen, skierujmy do Boga nasze błaganie o pokój. Brak nam pokoju i wyciągamy ręce, aby przyjąć go jako cenny dar, a jednocześnie starajmy się osiągnąć go w naszym codziennym życiu.

10. Jesteśmy powołani, aby w każdych okolicznościach być przyjaciółmi ubogich, idąc za Jezusem, który jako pierwszy okazał solidarność z ostatnimi. Niech nas wspiera na tej drodze Święta Boża Rodzicielka Maryja, która ukazując się w Banneux zostawiła nam przesłanie, którego nie wolno nam zapomnieć: „Jestem Matką Bożą Ubogich”. Jej, na którą Bóg wejrzał ze względu na Jej pokorne ubóstwo, dokonując wielkich rzeczy przez Jej posłuszeństwo, powierzamy naszą modlitwę, przekonani, że wzniesie się ona do nieba i zostanie wysłuchana.

Rzym, u Świętego Jana na Lateranie, 13 czerwca 2024 r., we wspomnienie św. Antoniego z Padwy, patrona ubogich.

FRANCISZEK

vaticannews.va/ BP KEP