Liturgia Wigilii Paschalnej jest najważniejszą celebracją w całym Roku Liturgicznym. Zgodnie z bardzo
dawną tradycją noc poprzedzająca Niedzielę Zmartwychwstania powinna być czuwaniem na cześć
Pana (Wj 12, 42). Wierni, posłuszni upomnieniu Ewangelii (Łk 12, 35 nn), trzymają w rękach zapalone
świece. Wszystkie obrzędy Wigilii Paschalnej odbywają się w nocy: nie wolno ich rozpocząć, zanim
nie zapadnie noc, a należy je zakończyć przed świtem niedzieli. Kapłani ubierają się w szaty mszalne
koloru białego.

Niezwykle bogata liturgia Wigilii Paschalnej składa się z kilku bardzo istotnych etapów, które
wszystkie razem połączone w uporządkowaną całość pozwalają dokładniej zrozumieć sens
Zmartwychwstania Chrystusa. Pierwszy z nich to Liturgia Światła. Najpierw przed kościołem kapłan
święci ogień, od którego zapala się paschał – symbol Chrystusa Zmartwychwstałego. Na świecy
paschalnej kapłan kreśli krzyż i litery: Α (alfa) i Ω (omega). Oznacza to, że na początku był Bóg i on też
przyjdzie na końcu jako Miłosierny Sędzia. Na paschale kapłan zapisuje bieżącą datę, chcąc
podkreślić, że Chrystus przechodzi od punktu alfa (od stworzenia świata) do punktu omega (końca
świata) historii zbawienia, która przechodzi również przez ten konkretny rok. Ponadto kapłan wbija
w paschał pięć gwoździ (gron) symbolizujących pięć ran Chrystusa mówiąc przy tym: Przez swoje
święte rany jaśniejące chwałą niech nas strzeże i zachowuje Chrystus Pan. Amen. Swoją symbolikę
ma również światło świecy paschalnej, rozjaśniające mroki ciemnego kościoła, odwołuje się
do Chrystusa, który rozprasza mroki ludzkiego życia, nadając mu sens, a także do stworzenia świata,
kiedy w mrokach ciemności rozbłysła światłość. Następnie kapłan wnosi zapalony paschał
do świątyni, zatrzymując się u progu, na środku świątyni i przed ołtarzem głównym śpiewając Światło
Chrystusa. Lud odpowiada wówczas Bogu niech będą dzięki. Wszyscy zapalają świece od płomienia
paschału, podając sobie światło. Następnie okadza paschał i śpiewa Exsultet, czyli uroczyste Orędzie
wielkanocne zaczynające się od słów: “Weselcie się już zastępy Aniołów w niebie…”

Drugi etap to Liturgia Słowa, która przewiduje dziewięć czytań biblijnych: siedem
starotestamentalnych, epistoła (ósme czytanie, zawsze z listu św. Pawła do Rzymian, umiejscowione
tuż po odśpiewaniu hymnu “Chwała na wysokości Bogu” i symbolizujące przejście ze Starego
do Nowego Testamentu) oraz ewangelia, które są przeplatane psalmami responsoryjnymi
i modlitwami.

Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu i modlitwie, kapłan intonuje hymn „Chwała
na wysokości”, podczas którego, podobnie jak w trakcie Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek,
uderza się we wszystkie dzwony, grają organy, a kołatki zastępuje się dzwonkami i gongiem.
Po uroczystym hymnie celebrans odmawia kolektę. Następnie lektor odczytuje Epistołę, a później
śpiewane jest uroczyste Alleluja i psalm responsoryjny. Potem kapłan czyta Ewangelię i wygłasza
homilię.

Kolejnym etapem wielkosobotniej uroczystości jest Liturgia Chrzcielna w trakcie której śpiewana
jest Litania do Wszystkich Świętych, po czym celebrans błogosławi wodę chrzcielną, zanurzając w niej
trzy razy paschał. Następnie, w zależności od zwyczaju w danej parafii, można udzielić chrztu
katechumenom i bierzmowania młodzieży. To ostatnie w praktyce zdarza się tylko sporadycznie
w parafiach, gdyż wymaga obecności biskupa.

Kolejnym elementem jest Liturgia Eucharystyczna, a jej przebieg jest podobny do Liturgii
Eucharystycznych innych niedziel.

Ceremonię kończy uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem, która jest radosnym ogłoszeniem zmartwychwstania Chrystusa i wezwaniem całego stworzenia do udziału w triumfie Zmartwychwstałego. W niektórych kościołach procesja następuje nie po Wigilii Paschalnej, a przed pierwszą Mszą poranną w niedzielę. Rozpoczyna się ona wtedy rano przy Grobie Pańskim, przy którym kapłan śpiewem oznajmia zmartwychwstanie Chrystusa. Po powrocie do kościoła odśpiewuje się hymn „Chwała na wysokości”. Po rozdaniu Komunii wiernym śpiewa się uroczysty Hymn Te Deum „Ciebie, Boga wysławiamy”. I od tej Niedzieli przy ołtarzu krzyż jest ozdobiony czerwoną stułą, znajduję się tam także paschał oraz figura Chrystusa zmartwychwstałego.